„Green Banking. Nowy wymiar bankowości”

Dnia 23 października br. odbył się panel dyskusyjny „Green Banking. Nowy wymiar bankowości” zorganizowany przez Green Cross Poland w ramach szóstej edycji konferencji Banking Forum. Jego tematem przewodnim stała się zmiana oblicza sektora bankowego, uwzględniająca aspekt społeczny oraz ekologiczny. Dyskusja została poprowadzona przez Dominikę Kulczyk – Lubomirską, założyciel i wiceprezes Green Cross Poland.

Jako pierwszy przemówił Prof. Andrzej Mizgajski, prezes Green Cross Poland, podkreślając rosnące znaczenie ekologii w naszej rzeczywistości. Green Economy, Green Growth, Green Jobs, Green Banking – to coraz popularniejsze hasła nawiązujące do łączenia tematyki ekonomii z ekologią. Prezes zwrócił uwagę słuchaczy na kilka podstawowych kwestii „zielonej bankowości”: praktyki przyjazne środowisku stosowanych w bankach jak np. bankowość elektroniczna, elektroniczna wysyłka dokumentów oraz wszelkie działania określane mianem Green Office. Poruszona została istotna rola procesu legislacyjnego oraz dobrowolnych porozumień pomiędzy instytucjami finansowymi, które mogą wpływać na zmiany w polityce banków obok niezwykle istotnego i podstawowego kryterium tempa zwrotu kapitału. Jednak panuje wciąż przekonanie, że we wszystkich wymienionych aspektach zielonej bankowości nadal pozostaje bardzo dużo do zrobienia.

– Niezbędnym jest uwzględnianie kapitału przyrodniczego w opracowywaniu rozwoju poszczególnych gałęzi przemysłu. – mówił Prof. Mizgajski.

Aneta Wilmańska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska, podkreśliła istotę ekologicznego myślenia. Naszą planetę zamieszkuje ponad 7 mld ludzi i średnio, co 12-13 lat przybywa kolejny miliard. Abyśmy wszyscy mogli funkcjonować w dobrobycie z jak najmniejszym skutkiem dla środowiska naturalnego powinniśmy aktywnie szukać nowych rozwiązań, modelu, który łatwo zdefiniować, a bardzo trudno przejść do jego realizacji. Brakuje nam świadomości ekologicznej zarówno w przypadku indywidualnych jednostek jak i w przypadku działalności gospodarczej. – powiedziała Pani Minister.

Mariusz  Klimczak, prezes Banku Ochrony Środowiska, zauważył, że banki poza oszczędzaniem ilości papieru, wody i energii elektrycznej, starają się propagować jak najlepsze wzorce. Aktualnie powstają coraz to nowsze programy ramowe współfinansowane przez UE, które pozwalają wdrażać ekoinnowacje. Za główny cel społeczny postawiono ekologiczne uświadamianie milionów klientów, które może przełożyć się na nowe nawyki. – podkreślił prezes Klimczak.

Arkadiusz Lewicki, dyrektor Zespołu ds. Programów Publicznych i Środowisk Gospodarczych  Związku Banków Polskich, stwierdził, że najłatwiej podzielić obszar działalności banków na finansowy i niefinansowy (obejmujący tzw. CSR). W drugim przypadku często jest to działalność, o której wcale nie jest medialnie głośno: sadzenie setek tysięcy drzew rocznie, nagrody za politykę zielonych biur, a nawet spełnianie środowiskowych norm ISO, a także działalność kredytowa w postaci finansowania budownictwa energooszczędnego, termomodernizacji budynków czy wreszcie budownictwo pasywne lub instalacje odnawialnych źródeł energii.

– Od 7 – 8 lat mamy do czynienia z ogromnym zainteresowaniem funduszami na rzecz ochrony środowiska. Stąd boom na ekologię po stronie inwestorów. Prawo dodatkowo wymusza pewne zachowania. Potrzeba jest takich NGO, jak Green Cross Poland, bo ich inicjatywy sprzyjają rozwojowi zielonych inwestycji. Bank podąża za klientem, który dyktuje modę i przekazuje swoje potrzeby. – wyjaśnił dyrektor Lewicki.

Eugeniusz Twaróg, dziennikarz Pulsu Biznesu, poddał wątpliwości, czy banki rzeczywiście obok wielu sposobów wspierania ekologicznych inwestycji, kształtują również postawy proekologiczne wśród swoich klientów.

– Czym jest zielona bankowość? (…) Najbardziej zielony wydźwięk [banki] mają poprzez przyznawania kredytów na cele ekologiczne. Działania ekologiczne banków są głównie wymuszane polityką CSR. Klient świadomy ma lepszą moralność płatniczą. Przymiotnik „zielony” w polskich bankach prawie nie istnieje. To już nie czas na konkurowanie na konta za 0 zł – to czas, by odwoływać się do emocji klientów. – stwierdził Twaróg.

Redaktor podkreślił również znaczenie kampanii społecznych propagowanych za pośrednictwem internetu i social media, których popularność wśród banków jest zaskakująco niska.

Tomasz Niewola, dyrektor CDP na Europę Środkowo-Wschodnią, odnosząc się do tematu Green Banking z perspektywy skali makro zasugerował, że środowiskowy model biznesowy powinien uwzględniać wszystkie wspomniane rozwiązania ekologiczne, ale jest uzależniony od ryzyka inwestycyjnego, które w Polsce jest bardzo wysokie. Dla przykładu w Niemczech do tej pory zainwestowało w produkty „zielone” ok. 3 mln klientów, a prognozuje się, że ta liczba w bardzo krótkim odstępie czasu może ulec podwojeniu. Należy tutaj wspomnieć o powodzeniu tzw. kredytów kolektorowych, które umożliwiły instalację ok. 300 tys. kolektorów słonecznych, stworzyły miejsca pracy i w efekcie pozwoliły na dynamiczny zielony wzrost.

– Należy wspierać finansowanie działań na rzecz ochrony środowiskach w jednostkach samorządu terytorialnego, (…) by rozwijać zieloną, lokalną gospodarkę. Nie jest potrzebna nowelizacja prawa bankowego, a stabilne prawo w innych sektorach, by banki mogły bezpiecznie finansować zielone inwestycje (przykład ustawy o OZE). – mówił dyrektor Niewola.

Minister Aneta Wilmańska przypomniała, że Europa postawiła sobie bardzo ambitne cele na najbliższe lata. Co kilka lat stawiamy sobie pytanie: jak znaleźć konsensus między środowiskiem a rozwojem gospodarczym? Stale pojawia się problem regulacyjny, który często blokuje rozwój inwestycji np. w OZE.

–  Potrzebna jest zmiana zachowań, potrzeba właściwej edukacji i dobrych przykładów. To nie tylko rola banków, ale też klientów. Na inwestycje zielone trzeba patrzeć w dłuższej perspektywie. – powiedziała minister Wilmańska.

Badania wskazują, że edukacja w kierunku ekologii jest najtrudniejszą. Aby dotrzeć do każdego trzeba dokładnie zaprezentować i przedstawić liczbowo skalę problemu.

Dyrektor Lewicki w podsumowaniu podkreślił coraz większe zaangażowanie banków w edukację ekologiczną społeczeństwa. Obecnie 11 banków prowadzi szeroko zakrojone kampanie, jednak największym osiągnięciem jest ogromnie rozpowszechniona bankowość elektroniczna. Na zakończenie wspomnieć należy o zasadności edukowania regulatora. Jeśli uda się uporządkować aspekty prawne, łatwiej będzie przewidzieć perspektywy ekonomiczne dla inwestycji pro środowiskowych.

– Dialog na temat zielonej bankowości dopiero się ożywił. Będziemy go kontynuować, by polski sektor bankowy dorównał pod względem dojrzałości temu, jaki istnieje w UE. – stwierdziła na zakończenie Dominika Kulczyk – Lubomirska.

fot. MM Conferences