Zielone zamówienia – nie tylko publiczne

Idea zielonych zamówień publicznych, choć znana nie od wczoraj, wciąż nie znajduje szerokiego zastosowania w Polsce. Zarówno obowiązująca legislacja, jak również praktyka większości urzędów nie wykorzystuje potencjału zazielenienia zamówień publicznych. Natomiast dobre praktyki w tym obszarze można coraz częściej zaobserwować w biznesie.
Zielone zamówienia to sposób wyboru produktów i usług, który pozwala zminimalizować ich negatywny wpływ na środowisko.

Z ekologicznego punktu widzenia najlepiej, jeżeli produkty poddawane są ocenie wpływu na środowisko z uwzględnieniem wszystkich etapów ich cyklu życia (tj. m.in. z wydobyciem surowców, transportem, przechowywaniem i utylizacją).

Kryteria ekologiczne niestety nie są wystarczająco uwzględniane w przetargach publicznych. Zasady równego traktowania podmiotów, swobodnego przepływu towarów i usług w UE oraz transparentności procesu wciąż są uznawane za bardziej istotne niż np. efektywność energetyczna zamawianych urządzeń. Istnieje jednak kilka inicjatyw polskiej administracji publicznej, które stanową przykłady rozwiązań, których upowszechnienie byłoby korzystne dla środowiska.

Podręcznikowy przetarg

Kilka lat temu Urząd Zamówień Publicznych i Ministerstwo Gospodarki przygotowały podręcznik „Nowe podejście do zamówień publicznych”, który identyfikuje szereg instrumentów wdrażających ekologiczne podejście. Krajowa Agencja Poszanowania Energii opracowała dokument pt.„Propozycja kryteriów środowiskowych dla produktów zużywających energię możliwych do wykorzystania przy formułowaniu specyfikacji na potrzeby zamówień publicznych”, zawierający propozycję kryteriów środowiskowych oraz arkuszy oceny ofert przetargowych dla produktów zużywających energię: urządzeń AGD, oświetlenia, sprzętu biurowego i IT, pojazdów oraz systemów i komponentów wykorzystywanych w budownictwie.

Jednak problemem w większym upowszechnieniu idei zielonych zamówień publicznych jest konieczność uzyskania przy rozstrzyganiu przetargu najkorzystniejszego stosunku jakości do ceny, a kryteria środowiskowe rozpatrywane są dopiero w drugiej lub nawet trzeciej kolejności.

Wykorzystanie zielonych produktów pozwala ograniczyć konsumpcję zasobów naturalnych oraz wykorzystanie ich w bardziej efektywny sposób, jednocześnie zmniejszając ilość wytwarzanych odpadów. Zastosowanie zielonych zamówień pozwala na oszczędności materiałowe i obniżenie kosztów działalności, dlatego coraz częściej są wykorzystywane także w sektorze prywatnym.

Mimo, iż wdrożenie systemu zielonych zamówień jest wymagane jedynie od firm, które chcą wdrożyć standardy dotyczące zarządzania, takie jak np. system EMAS lub ISO 14001, to korzystają z nich także przedsiębiorstwa dostrzegające płynące z nich korzyści ekonomiczne i społeczne.

Canon w zieleni

Jedną z firm, którym skutecznie udało się wdrożyć system zielonych dostaw jest Canon Europe. Canon promuje ochronę środowiska w obszarach swojej działalności, co podyktowane jest filozofią korporacyjną „Kyosei” oraz obowiązującymi „Globalnymi Standardami Dostaw Proekologicznych Firmy Canon”. Głównym celem wdrażanego przez Canon systemu jest osiągnięcie zgodności z unijnymi normami dotyczącymi ograniczenia użycia substancji niebezpiecznych w odniesieniu do wszystkich swoich nowych produktów po 2005.

Canon zastosował zalecenia WWF dotyczące odpowiedzialnego zaopatrzenia w papier. Dostawców papieru obowiązują zatem surowe zasady określające pochodzenie masy celulozowej oraz innych produktów leśnych. Dostawcy poddawani są ciągłym ocenom uwzględniającym warunki produkcji, dane geograficzne oraz informacje o podejściu dostawców do kwestii środowiskowych.

źródła:

http://www.canon.com/procurement/green.html
http://www.uzp.gov.pl/cmsws/page/?D;974;podstawowe_informacje.html
http://www.mg.gov.pl/files/upload/7904/Nowe_podejscie.pdf
http://www.kape.gov.pl/glp/en-green-procurement.html

foto: http://www.flickr.com/photos/safari_vacation/5961260280/